در دومین همایش صنایع غیرآهنی مطرح شد:
خلاء طرح جامع در صنعت سرب و روی

به گزارش دنیای‌اقتصاد : تصویر کلان صنعت «سرب و روی» از سوی صاحب‌نظران و فعالان اقتصادی این عرصه تشریح شد. در دومین همایش صنایع غیرآهنی و فناوری‌های وابسته، مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های موجود در صنایع «سرب و روی» در کانون توجه فعالان بخش‌خصوصی و مسوولان دولتی قرار گرفت. در این چارچوب، عدم طراحی یک استراتژی کلان و بلندمدت به‌عنوان یکی از خلأهای مهم سیاست‌گذاری در صنایع مذکور مطرح شد.

در ابتدای این نشست، امین صفری، مدیرعامل مجتمع سرب و روی باریت مهدی‌آباد موانع و چالش‌های صنعت مذکور را در یک چارچوب کلان ارائه کرد. او در این‌باره توضیح داد: فعالان صنعت سرب و روی در بخش‌هایی از جمله تامین مواد اولیه، قیمت‌‌گذاری، صادرات و تکنولوژی ‌با مشکلات مختلفی مواجه هستند. در این راستا و برای حل چالش‌های مذکور، ضرورت توجه به طرح جامع سرب و روی کاملا وجود دارد، چراکه بازیگران اصلی این صنعت دچار تغییر خواهند شد، اما امروز چشم‌انداز و طرح جامعی وجود ندارد. وی افزود: با وجود آنکه یکی از بزرگ‌ترین منابع دنیا را در اختیار داریم ولی متاسفانه برنامه‌ای برای استفاده از آنها به نحو مطلوب نداریم. ما باید طرح جامعی تهیه کنیم و به‌طور سالانه هم آن را در مسیر تغییر و به روز شدن قرار دهیم، البته این اقدام نیازمند تشکیل ساختاری است که داده‌های مختلف را با صاحبان صنایع به اشتراک بگذارد.

او با اشاره به برخی تغییرات در فضای صنعت سرب و روی گفت:‌ طی چند سال آینده معدن انگوران به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی این صنعت از میدان خارج خواهد شد ولی از سوی دیگر معدن مهدی‌آباد وارد میدان می‌شود. به گفته مدیرعامل مجتمع سرب و روی باریت مهدی‌آباد،‌ مهم‌ترین هدفی که می‌توان از طرح جامع دنبال کرد، ایجاد توازن در صنعت سرب و روی است، توازنی که درحال‌حاضر وجود ندارد. در عین حال برای افزایش بهره‌وری در تولید محصولات، توجه به مزیت‌های نسبی، توجه به روند تغییر تکنولوژی و استفاده از صنایع ‌های‌تک، از اهمیت برخوردار است.

صفری با اشاره به برخی آمار و ارقام در حوزه سرب و روی تصریح کرد:‌ مجموع ذخایر کشور در این بخش ۲۱۲ میلیون تن است که حدود ۱۲‌میلیون تن آن شامل ذخیره فلز محتوی «روی» است. نکته جالب توجه این است که بیش از ۷۰‌درصد از این معادن از منظر تعداد، شامل معادن کوچک است، بنابراین این امر نشان می‌دهد که باید در سیاست‌گذاری‌ها به معادن کوچک توجه بیشتری شود. به گفته او، در این بخش تنها یک معدن با بیش از ۵۰ میلیون تن در کشور وجود دارد و سه معدن هم بین ۵ تا ۵۰ میلیون تن ظرفیت دارند. همچنین مابقی معادن سرب و روی، (۸۵ معدن) همگی کمتر از ۵ میلیون تن ظرفیت دارند. وی ادامه داد: در بخش منابع سرب و روی ۵درصد از ذخیره منابع دنیا را در اختیار داریم اما از کل استخراج دنیا در این بخش ۹/ ۱ درصد را در اختیار داریم. داده‌های موجود نشان می‌دهد اگر بخواهیم به سطح استاندارد جهانی در بخش تولید و ذخیره محصولات برسیم، باید نزدیک به ۳ برابر بهره‌برداری‌مان از ذخایر فعلی را افزایش دهیم.

همچنین حمیدرضا معین‌الدینی، مدیرعامل شرکت کوشا معدن به برخی از اقداماتی که برای دسترسی آسان اطلاعات به فعالان صنعت مزبور،‌ در دستور کار قرار گرفته است اشاره کرد و گفت: سامانه جدیدی را طراحی کردیم که از قابلیت نقشه‌محوری برخوردار است. در قالب این سامانه، دیتابیسی از مجموع پروژه‌ها، معادن، کارخانه‌ها، میزان فرآوری و وضعیت صنایع پایین‌دستی جانمایی شده است و اطلاعات مختلفی نیز در بخش‌ تناژ، عیار، شرایط معادن و… ارائه می‌شود. وی اضافه کرد: این پروژه در آینده تکمیل و به روز خواهد شد، به‌گونه‌ای‌که می‌تواند کمک بزرگی برای برنامه‌ریزی فعالان اقتصادی باشد.  معین‌الدینی ادامه داد: یکی از هدف‌های مهم سامانه مذکور این است که ظرفیت‌های جدیدی را به‌صورت پویا در حوزه اکتشاف محقق کند. در این چارچوب الگوریتمی طراحی می‌شود که مشخصات معادن و جانمایی منطقه‌ای آنها را مشخص می‌کند. وی در تکمیل این توضیحات تصریح کرد:‌ تلاش ما این بوده است که با ذی نفعان این حوزه ارتباط خوبی برقرار کنیم، به دنبال این هستیم که از مسیر‌های جدید تعریف‌شده یک چشم‌انداز اولیه را برای صنعت سرب و روی مشخص کنیم تا بتوانیم به یک صنعت پاک، پایدار و با بهره‌وری بالا در تراز جهانی دست پیدا کنیم.  در ادامه ابراهیم جمیلی، رئیس انجمن صنفی کارفرمایان تولیدکنندگان شمش سرب ایران عنوان کرد:‌ شرایط مناسبی برای افزایش ظرفیت سرب و روی وجود دارد. ظرفیت ما در بخش سرب ۴۲۰ هزار تن و در بخش روی ۴۸۰ هزار تن است که شاید امروز ۳۰ درصد از ظرفیت آنها هم فعال نباشد. باید در کوتاه‌مدت این برنامه را در دستور کار قرار دهیم که چگونه از ظرفیت‌های موجود به شکل کامل‌تری استفاده کنیم، هدفی که در صورت تحقق باعث پایین آمدن قیمت تمام‌شده نیز می‌شود.  همچنین بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران با بیان اینکه‌ انگیزه سرمایه‌گذاری در دو بخش سرب و روی بیش از سایر فلزات معدنی است، اظهار کرد: در بخش‌هایی که دخالت دولت را شاهد بودیم، اتفاقات خوبی رخ نداد. دولت با تعیین دلار ۴۲۰۰ تومانی به فعالان اقتصادی اعلام کرد که باید محصول‌تان را به یک قیمت مشخص بفروشید. این سیاست باعث رانت و فساد شد، به‌طوری که به یکباره تقاضا برای کالایی مثل مفتول به ۵ برابر افزایش یافت. این مسائل در واقع نتیجه رانت بود. وی افزود: با قیمت‌گذاری دستوری نظام بورس را مختل کردیم، آن هم در صنعتی که بخش زیادی از تولید آن باید به کشورهای دیگر صادر شود. شکوری تاکید کرد که مسوولان دولتی باید برای ارتقای بهره‌وری و تولید در صنعت سرب و روی از نظرات کارشناسی فعالان بخش‌خصوصی استفاده کنند. 

یوسف مرادلو، رئیس هیات‌مدیره و دبیر انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران نیز نبود یک استراتژی مشخص را یکی از آفات اصلی صنعت سرب و روی عنوان کرد و گفت:‌ عدم ثبات و تصمیم‌گیری‌های ناگهانی باعث لطمه به تولیدکنندگان شده است. در شرایطی که فاقد استراتژی باشیم، مدیران متخصص و کارآمد هم نمی‌توانند اثرگذار باشند. مطالبه ما از متولیان به‌صورت شفاف این است که باید برنامه و استراتژی مشخصی را برای صنعت سرب و روی تدوین کنیم، ‌چرا که در این صورت، می‌توان صادرات غیرنفتی را جایگزین صادرات نفتی کرد.